Kan leiderschap ontwikkeld worden?
Worden grote leiders geboren met leiderschapskwaliteiten of kan je mensen ontwikkelen tot leiders? Recente wetenschappelijke studies suggereren dat leiderschap voor 30% genetisch en voor 70% aangeleerd is. Leiders worden dus gemaakt en niet geboren.
Uiteindelijk zijn beide invalshoeken waar: iemand kan geboren worden met natuurlijke leiderschapscapaciteiten en tegelijk kan leiderschap ook perfect ontwikkeld worden. Ongeacht of iemand een "geboren leider" is, heeft iedereen de ruimte om nieuwe vaardigheden te leren en te groeien in leiderschap.
We kennen allemaal mensen die misschien niet van nature begaafd waren als leider, maar die toch de verantwoordelijkheid voor leiderschap op zich namen en zich ontwikkelden tot zeer effectieve leiders.
Het enige wat iemand echt nodig heeft om een goed leider te worden is wilskracht, inzet en passie. Als deze drie kwaliteiten aanwezig zijn, kan al het andere worden ontwikkeld.
Leiderschap ontwikkelen
Er zijn verschillende manieren om leiderschap te ontwikkelen:
- Persoonlijke vaardigheden aanscherpen via opleidingsprogramma's en cursussen die specifiek gericht zijn op het ontwikkelen van leiderschapsvaardigheden, zoals bijvoorbeeld communicatie, conflicthantering, time management en omgaan met verandering.
- Ervaring opdoen: Dit kan door middel van formele leiderschapsrollen binnen een organisatie of door informeel leiderschap te tonen in alledaagse situaties.
- Leren van andere leiders en jezelf spiegelen aan anderen die succesvol zijn in hun leiderschapsrollen. Dit kan door middel van het volgen van leiderschapsseminars, het lezen van boeken of het bekijken van video’s over leiderschap.
Hoe word je nu een goede leider?
Hierbij enkele tips die je op weg helpen naar een sterk leiderschap:
1. Communiceer duidelijk
Goede leiders zijn goede communicators en zorgen ervoor dat hun boodschap duidelijk en begrijpelijk overkomt. Concreet kan je het volgende doen:
- Maak gebruik van heldere en eenvoudige taal en zorg ervoor dat de boodschap duidelijk en begrijpelijk is voor iedereen. Communiceer helder en precies over doelen en wat er van het team verwacht wordt.
- Combineer verschillende communicatiekanalen. Afhankelijk van het doel en de omstandigheden, kan het nuttig zijn om gebruik te maken van verschillende communicatiekanalen. Denk na of je de boodschap beter brengt via e-mail, telefoon, videoconferentie of een face-to-face gesprek.
- Geef aandacht aan non-verbale communicatie. Gebaren, houding en gelaatsuitdrukking zijn net zo belangrijk als inhoud van je boodschap. Zorg ervoor dat je lichaamstaal congruent is met de verbale boodschap die je wilt overbrengen.
- Luister naar feedback en sta open voor constructieve kritiek. Dit zal je helpen om je team te motiveren en om je communicatievaardigheden te verbeteren.
- Wees consistent: Zorg ervoor dat de boodschap die je overbrengt consistent is met wat je eerder hebt gezegd en wat je team van je verwacht. Dit helpt om vertrouwen te winnen en te behouden.
2. Motiveren tot actie
Grote leiders concentreren zich op het vermogen om andere mensen tot actie te inspireren. In een team houden zij hun teamgenoten gericht op het doel en motiveren hen bij elke stap. Op momenten dat de frustratie toeslaat, brengen zij opnieuw de neuzen in dezelfde richting.
Als leider kun je mensen motiveren door:
- Duidelijk te communiceren wat je verwacht van hen en hoe ze kunnen bijdragen aan het team of de organisatie. Dit kan helpen om mensen een gevoel van doel en betekenis te geven.
- Een positief voorbeeld te zijn en enthousiasme te tonen voor het werk dat je doet. Dit kan aanstekelijk werken en mensen inspireren om hetzelfde te doen.
- Mensen te belonen voor hun harde werk en hun bijdrage aan het team. Dit kan mensen aanmoedigen om nog harder te werken en te blijven presteren.
- Mensen te laten participeren in het besluitvormingsproces en hun input te waarderen. Dit kan mensen het gevoel geven dat ze belangrijk zijn en dat hun mening telt.
- Mensen te helpen om hun doelen te bereiken en hun professionele ontwikkeling te bevorderen. Dit kan mensen aanmoedigen om zich te blijven ontwikkelen en te blijven groeien.
3. Omgaan met verandering
Ongeacht in welke sector je actief bent, zal je altijd met verandering geconfronteerd worden. Effectieve leiders staan open voor veranderingen en kunnen zich goed aanpassen. Zij zien verandering als een kans om te groeien en te leren. Ze blijven gericht op hun doelen, maar zijn flexibel genoeg om te reageren op de veranderende wereld om hen heen.
Als leider kun je beter omgaan met verandering door:
- Duidelijk te communiceren wat de verandering betekent voor het team en hoe het de werksituatie zal beïnvloeden. Dit kan helpen om de verandering beter te accepteren.
- Het team te betrekken bij het proces van verandering en hun input te waarderen. Dit kan helpen om het team te laten voelen dat ze deel uitmaken van het besluitvormingsproces en dat hun mening telt.
- Het team te helpen om te begrijpen wat de verandering betekent voor hun individuele rollen en hoe ze kunnen bijdragen aan het proces.
- Het team te laten zien dat je vertrouwen hebt in hun vermogen om aan te passen aan de verandering en om te slagen.
- Het team te ondersteunen en te begeleiden tijdens het proces van verandering. Dit kan helpen om het team te helpen om te gaan met eventuele uitdagingen of obstakels die ze tegenkomen.
4. Empathie tonen
De meeste mensen denken bij grote leiders aan uitstekende sprekers in het openbaar en extraverte persoonlijkheden. Het is waar dat charisma een rol speelt, maar dat betekent niet dat alleen extraverte mensen sterke leiders kunnen zijn. Introverten kunnen ook leiders zijn, want een belangrijk aspect van leiderschap is hoeveel emotionele intelligentie en empathie iemand heeft.
Empathie tonen, betekent dat je begrijpt wat anderen voelen en dat je op emotioneel niveau met hen kan verbinden. Empathie is een belangrijk middel om conflicten op te lossen, de gemoederen te bedaren en de samenhang en het begrip in de groep te stimuleren.
Hier zijn enkele manieren om empathie te tonen als leider:
- Luister naar anderen met aandacht en zonder oordeel. Laat mensen weten dat je begrijpt wat ze zeggen en wat ze voelen.
- Laat mensen weten dat je om hen geeft en dat je er voor hen bent als ze hulp nodig hebben. Dit kan helpen om vertrouwen te vestigen en om mensen te laten voelen dat ze onderdeel zijn van een team.
- Wees open en toegankelijk. Dit kan helpen om een veilige omgeving te creëren waarin vertrouwen kan groeien.
- Laat mensen weten dat je hen respecteert en hun waardering toont voor hun bijdrage aan het team. Dit kan helpen om een positieve en respectvolle werkomgeving te creëren.
5. Blijf leren
De beste leiders hebben een passie en honger naar ontwikkeling en groei. Ze zijn voortdurend op zoek naar nieuwe informatie. Ze blijven op de hoogte van wat zich afspeelt in de wereld, zoeken nieuwe manieren om problemen op te lossen en lezen over onderwerpen die buiten hun expertise vallen.
Er zijn verschillende manieren waarop leiders kunnen blijven leren:
- Zoek naar nieuwe uitdagingen en ervaringen die je kunnen helpen om te groeien en te leren. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat je een nieuwe taak op je neemt of dat je deelneemt aan een opleiding of een seminar.
- Sta open voor feedback van anderen. Probeer te begrijpen wat je kunt leren van anderen en hoe je kunt groeien door hun input te integreren.
- Leer van fouten en mislukkingen. Probeer te begrijpen wat je kunt leren van de situatie en hoe je kunt voorkomen dat het zich opnieuw voordoet in de toekomst.
Zoek naar manieren om te blijven leren van andere leiders en experts in je vakgebied. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat je deelneemt aan netwerkbijeenkomsten, een coach onder de arm neemt, een leiderschapstraining volgt of dat je boeken en artikelen leest van andere leiders.
Leiderschap is een continu proces
Hoewel je aangeboren leiderschapskwaliteiten kunt hebben, vereist effectief leiderschap nog steeds werk. Leiders worden eerder gemaakt dan geboren. Ongeacht of je van nature leiderschapskwaliteiten hebt of niet, door te werken aan je persoonlijke ontwikkeling kan je jouw leiderschap versterken en verbeteren.
Ontdek hier alle leiderschap en management opleidingen van Expert Academy