Hoe breng je een idee of een boodschap helder over?

| storytelling, Communicatie, Overtuigen

helder-communiceren.jpg

Je hebt een sterk idee. Misschien een oplossing voor een structureel probleem op het werk, een optimalisatie van een bestaande werkwijze of een innovatief concept. Maar zodra je het probeert uit te leggen, merk je dat het niet landt. Mensen lijken niet overtuigd, reageren lauw of haken zelfs af. 

Wat gaat er mis?

Onderzoek toont aan dat 60% van de ideeën die in bedrijven worden gepitcht, niet worden opgepikt – niet omdat ze slecht zijn, maar omdat ze niet helder genoeg worden overgebracht. We zitten vaak te diep in ons eigen denkproces, waardoor we focussen op details die voor ons logisch zijn, maar voor anderen juist verwarrend of irrelevant lijken.

Hoe komt dat?

Goed communiceren is méér dan woorden kiezen. Onderzoek toont aan dat slechts 7% van communicatie uit woorden bestaat, terwijl 38% wordt bepaald door stemgebruik en 55% door lichaamstaal. Je boodschap staat of valt dus niet alleen met wat je zegt, maar vooral met hoe je het brengt.

Veel professionals verliezen impact omdat ze:

  • Te veel details geven en de kern missen
  • Geen duidelijke structuur aanbrengen
  • Hun idee te abstract of technisch maken
  • Geen connectie maken met hun publiek
  • Non-verbaal niet overtuigend overkomen

Gelukkig is helder en overtuigend communiceren geen talent, maar een vaardigheid die je kunt ontwikkelen.

In dit artikel ontdek je waarom ideeën vaak niet blijven hangen en hoe je met concrete technieken wél impact maakt.

Waarom blijven ideeën niet hangen?

Veel goede ideeën gaan verloren omdat ze op de verkeerde manier worden overgebracht. Dit zijn de meest voorkomende valkuilen:

1. Te veel informatie in één keer

Je wilt volledig zijn, maar een overload aan details maakt je boodschap wollig en moeilijk te volgen. Je wil het zo volledig mogelijk uitleggen, dus je probeert alles meteen mee te geven. Of je wil anderen overtuigen door zoveel mogelijk onderbouwing te geven.

En dat is een valkuil. Wat voor jou vanzelfsprekend is, kan voor anderen verwarrend of overweldigend zijn. Vergeet niet dat de luisteraar jouw denkproces niet heeft doorlopen. En dat het beter werkt als je anderen stapsgewijs door jouw logica loodst.

De menselijke hersenen kunnen slechts vier tot zeven informatie-eenheden tegelijk verwerken voordat ze verzadigd raken. Uit onderzoek blijkt bovendien dat de gemiddelde luisteraar na ongeveer 40 seconden zonder duidelijke kernboodschap zijn aandacht verliest.

Een voorbeeld:
Je stelt een nieuwe software voor, maar verliest jezelf in technische uitleg. Collega’s haken af voordat je bij de kern komt.

Oplossing: Breng je boodschap terug tot de essentie en deel details pas als daar interesse voor is.

 2. Geen duidelijke kernboodschap

Wat wil je dat mensen onthouden? Als je dat zelf niet helder hebt, hoe kan je publiek het dan begrijpen? Mensen onthouden slechts 10% van wat ze horen, tenzij het simpel en visueel voorstelbaar is (dan stijgt het naar 65%).

Voorbeeld:
In plaats van "Onze nieuwe productiviteitstool verbetert de workflow-efficiëntie," zeg je: "Met deze tool bespaar je elke dag een uur."

Oplossing: Formuleer je idee in één duidelijke zin.

 3. Geen connectie met je publiek

Als je boodschap niet aansluit bij de behoeften en zorgen van je luisteraars, zal ze weinig impact hebben. Mensen onthouden vooral informatie die voor hen relevant is.

Voorbeeld:
Je presenteert een nieuw proces aan je team, maar richt je vooral op de voordelen voor het management. Je collega’s zien niet in wat het voor hén betekent en verliezen interesse.

Oplossing: Stem je boodschap af op je publiek. En focus op wat de voordelen zijn voor hen.

 4. Lichaamstaal en stemgebruik matchen niet met je boodschap

Je kunt de perfecte woorden kiezen, maar als je stem vlak is en je lichaamstaal onzeker, komt je boodschap niet overtuigend over. Onderzoek wijst uit dat mensen minstens evenveel of zelfs meer waarde hechten aan non-verbale signalen dan aan woorden.

Voorbeeld:
Je zegt enthousiast "Dit is een geweldige kans!" maar je armen hangen slap en je blik dwaalt af. Dat voelt niet overtuigend.

Oplossing: Gebruik je lichaamstaal en stem om je boodschap kracht bij te zetten

 
Hoe breng je jouw idee wél helder over?

Nu je weet wat niet werkt, laten we kijken naar de technieken die wél effectief zijn.

1. Begin met een ‘one-minute message’

Als je maar één minuut had om je idee uit te leggen, wat zou je zeggen? Dit dwingt je om de essentie te formuleren.

Wil je je eigen idee krachtig formuleren? Gebruik deze 3 stappen:

  • Wat is het probleem of de kans?
  • Wat is jouw oplossing?
  • Wat is de impact en waarom is dit belangrijk?

Oefen dit hardop en test het op een collega of vriend. Als ze je idee direct snappen en enthousiast reageren, zit je goed. Zo niet, versimpel en verfijn je boodschap verder.

Voorbeeld:
"We verliezen elke week 10 uur aan handmatige factuurcontrole. Met een geautomatiseerd systeem besparen we die tijd en voorkomen we fouten. Dat scheelt €15.000 per jaar."

 2. Start with WHY (Simon Sinek’s Gouden Cirkel)

Een waardevolle structuur die je kan gebruiken om je boodschap meer impact te geven is de Golden Circle van Simon Sinek.

In plaats van te beginnen met wat je idee is of hoe het werkt, start je met waarom het ertoe doet. Mensen raken sneller overtuigd als het nut van iets inzien dan van pure feiten en cijfers.

De Gouden Cirkel-methode van Sinek:

  • WHY → Waarom is dit belangrijk? Wat is de diepere reden achter jouw idee?
  • HOW → Hoe ga je dit realiseren? Wat maakt jouw aanpak uniek?
  • WHAT → Wat is het precies? Wat zijn de details en feiten?

Voorbeeld: Stel dat je een nieuw projectmanagementsysteem introduceert.

Traditionele aanpak:
"We hebben een nieuw projectmanagementsysteem dat de workflow efficiënter maakt en taken automatiseert."

Start with WHY-aanpak:
"Wist je dat 40% van onze projecttijd verloren gaat aan miscommunicatie? Stel je voor dat we dat kunnen halveren. Met dit nieuwe systeem werken teams efficiënter samen, omdat taken en deadlines helder zijn."

Waarom werkt dit? Mensen voelen eerst de noodzaak en relevantie, voordat ze worden overladen met details.

3. Gebruik de ‘piramide-structuur’

Begin met de kern en werk van daaruit naar details.

Start met je conclusie → Wat is je idee?
Onderbouw met argumenten → Waarom is dit waardevol?
Werk uit met details en voorbeelden → Hoe werkt het?
Voorbeeld:

"We verspillen jaarlijks 300 uur aan inefficiënte vergaderingen."
"Met een nieuwe meetingstructuur kunnen we dat met 50% verminderen."
"Bedrijven die deze aanpak hanteren, besparen gemiddeld €50.000 per jaar."

Waarom werkt dit? Mensen krijgen meteen overzicht en kunnen daarna dieper ingaan op details.

 4. Maak je idee tastbaar

Mensen onthouden verhalen beter dan droge feiten.⁴ Gebruik beeldende taal en concrete voorbeelden. Storytelling is bijvoorbeeld een van de krachtigste manieren om je idee tastbaar te maken en ervoor te zorgen dat het blijft hangen.

Mensen onthouden verhalen 22 keer beter dan losse feiten.¹ Dat komt omdat een goed verhaal emoties oproept, beelden creëert en herkenning oproept. Wanneer je een idee verpakt in een verhaal, wordt het niet alleen begrijpelijker, maar ook overtuigender.

Als je wilt dat mensen jouw idee onthouden en erin meegaan, breng het tot leven met een goed verhaal. Feiten informeren, maar verhalen inspireren.In plaats van te zeggen: "Dit systeem verbetert de workflow" (waarna een hele technische en gedetailleerde uitleg volgt)

Gebruik storytelling om je toehoorders te inspireren: "Elke ochtend was voor mij een frustratie: overvolle inbox, een overload aan to-do's en problemen met deadlines en planning... Tot die ene maandag. Toen ontdekte ik een nieuw systeem: een digitale werkplek waar alles helder samenkomt. In het begin was ik terughoudend en ik dacht "Nog een tool?" – maar al snel zag ik de vele voordelen en het resultaat: meer helderheid en overzicht en een duidelijke planning. Graag wil ik jullie deze tool voorstellen zodat jullie ook de vruchten kunnen plukken van een vlottere workflow."

Quick win: Gebruik metaforen: "Dit systeem is als een GPS voor je projecten – je ziet altijd de snelste route."

 5. Let op je lichaamstaal en stemgebruik

Een zelfverzekerde houding maakt je boodschap krachtiger. Als je onzeker overkomt, zelfs met een sterk idee, zullen mensen eerder twijfelen aan je boodschap.

Wat kan je doen

  • Houding: Sta rechtop, open houding, maak oogcontact.
  • Stem: Varieer in tempo en toonhoogte om energie en enthousiasme te tonen.
  • Handgebaren: Ondersteun je woorden met gebaren die je boodschap versterken.

Want als jij niet overtuigd lijkt van je eigen idee, waarom zou iemand anders dat dan wel zijn?

 6. Stem je boodschap af op je publiek

Veel mensen maken de fout om hun boodschap op dezelfde manier te brengen, ongeacht wie er luistert. Maar een manager, een collega en een klant kijken allemaal door een andere bril. Wil je impact maken? Dan moet je je communicatie daarop aanpassen.

Waarom is afstemming op je publiek zo belangrijk?

  • Mensen filteren informatie op basis van relevantie. Als iets hen niet direct raakt, luisteren ze minder actief.
  • Verschillende doelgroepen hebben verschillende belangen. Wat voor jou belangrijk is, is niet per se wat je luisteraar drijft.
  • Overtuigingskracht zit in herkenning. Hoe beter je inspeelt op de behoeften van je publiek, hoe groter de kans dat je boodschap blijft hangen. 

Hoe pas je je boodschap aan?

Voor je je idee presenteert, stel jezelf deze vragen:

  • Wie is mijn publiek? (Directie, collega’s, klanten, investeerders?)
  • Wat is voor hen het belangrijkst? (Kosten, efficiëntie, gemak, innovatie?)
  • Welke bezwaren kunnen ze hebben? (Angst voor verandering, budget, tijdsinvestering?)

Voorbeeld: Je wilt een nieuw softwareprogramma voorstellen aan verschillende groepen.

Voor de directie: Focus op kostenbesparing en strategische groei.
Voor IT-medewerkers: Benadruk technische voordelen en gebruiksgemak.
Voor eindgebruikers: Leg uit hoe het hun werk makkelijker maakt.

Gouden regel: Mensen willen niet horen waarom iets geweldig is, ze willen weten waarom het voor hén geweldig is.

 7. Bouw een band op met je publiek

Mensen onthouden ideeën beter als ze zich betrokken voelen.En die betrokkenheid krijg je als ze zichzelf in jouw verhaal herkennen. Je kan hiervoor starten met een vraag, een herkenbare situatie of een anekdote.

Euh, starten met een vraag? Ja, het werkt echt wel. Als je begint met een monoloog leidt dat tot passieve luisteraars. Zorg ervoor dat je publiek meedenkt en zich onderdeel voelt van het gesprek.

Een paar voorbeelden van vragen die je kan stellen:

  • Retorische vragen: "Wat zou het voor jullie betekenen als we 20% minder tijd verliezen aan e-mails?"
  • Interactie triggeren: "Herken je dit probleem? Komt dit bekend over?"
  • Mensen aan het denken zetten: "Stel je voor dat je elke week 5 uur extra hebt. Wat zou je ermee doen?"

Je publiek moet ook voelen dat je hen begrijpt. Dit kan op verschillende manieren:

  • Pas je taalgebruik aan – Praat niet té technisch bij niet-experts, maar wees ook niet te simplistisch bij specialisten.
  • Match je energie aan de sfeer – Is je publiek enthousiast? Wees energiek. Zijn ze sceptisch? Bouw rustig op.
  • Laat zien dat je hun zorgen begrijpt – Benoem mogelijke twijfels en neem ze weg.

Authentieke communicatie bouwt vertrouwen. Als je overdreven formeel, afstandelijk of verkoopgericht overkomt, haken mensen af.

Zeg dus niet:
"Dit vernieuwingsinitiatief is ontworpen om operationele efficiëntie te optimaliseren."
Maar beter:"We willen het werk makkelijker maken, zonder extra gedoe. Dit systeem helpt daarbij."

Spreek dus best in gewone mensentaal en hou het eenvoudig. Een sterk idee blijft pas hangen als je verbinding maakt met je publiek

Een boodschap of idee helder overbrengen?

Een goed idee heeft pas impact als je het helder en overtuigend overbrengt. Door je boodschap eenvoudig te houden, structuur aan te brengen en bewust om te gaan met lichaamstaal en verbinding, vergroot je de kans dat je publiek echt luistert.

Wil je deze vaardigheden verder ontwikkelen? Bij Expert Academy helpen we je met training en coaching.

Zorg ervoor dat je ideeën niet alleen goed zijn, maar ook goed overkomen. Want pas dan maken ze écht het verschil.